คอมพิวเตอร์กับเศรษฐกิจพอเพียง
เศรษฐกิจพอเพียง คือ ปรัชญาที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชดำรัสชี้แนะเป็นแนวทางการดำเนินชีวิต แก่พวกเราชาวไทยมานานกว่า30 ปี พระองค์ได้ทรงเน้นย้ำให้พวกเราใช้เป็นแนวทางการแก้ไข เพื่อให้ประเทศไทยสามารถดำรงอยู่ได้อย่างยั่งยืนภายใต้กระแสโลกาภิวัตน์ และความเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นในทุกๆด้าน ดังนั้น หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง จึงเน้นการปฏิบัติที่ไม่ประมาทเราดำเนินชีวิตบน “ทางสายกลาง “ ก็คือ ความพอเหมาะพอดี ไม่น้อยเกินไป ไม่มากเกินไป ไม่สุดโต่ง โภมาก ไม่ฟุ้งเฟ้อจนเกินฐานะ แต่ก็ไม่ใช่ตระหนี่ถี่เหนียวหรือประหยัดจนขาดแคลน
จะเห็นว่าพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเป็นพระมหากษัตริย์ที่สนพระทัยใฝ่รู้และทรงศึกษาอย่างจริงจัง ลึกซึ้งในการค้นคว้าวิจัยเพื่อการพัฒนาในทางวิทยาศาสตร์ วิศวกรรมศาสตร์ การเกษตร การชลประทาน การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม และการใช้เครื่องมือเทคโนโลยีต่างๆ โดนเฉพาะด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ ทรงเห็นความสำคัญและประโยชน์อย่างยิ่ง ทรงสนับสนุนการค้นคว้าในทางวิทยาการคอมพิวเตอร์ ในด้านส่วนพระองค์นั้นทรงศึกษาคิดค้นสร้างโปรแกรมคอมพิวเตอร์เพื่อการประมวลผลข้อมูลต่างๆ ด้วยพระองค์เอง ทรงประดิษฐ์รูปแบบตัวอักษรไทยที่มีลักษณะงดงาม เพื่อแสดงผลบนจอภาพคอมพิวเตอร์และเครื่องพิมพ์ ทรงใช้เครื่องคอมพิวเตอร์บันทึกพระราชกรณียกิจละทรงติดตั้งเครือข่ายสื่อสารคอมพิวเตอร์เพื่อสนับสนุนพระราชภารกิจต่างๆ ทั้งยังทรงเคยประดิษฐ์ส.ค.สด้วยคอมพิวเตอร์เผยแพร่สื่อมวลชนเพื่อทรงอวยพรปวงชนชาวไทย พระองค์ทรงใช้เครื่องคอมพิวเตอร์บันทึกงานส่วนพระองค์ โดยทรงใช้เครื่องคอมพิวเตอร์ในการป้อนโน้ตเพลงและเนื้อร้อง พระองค์ท่านทรงศึกษาวิธีการใช้เครื่องและโปรแกรมที่เกี่ยวข้องด้วยพระองค์เอง
ในการใช้คอมพิวเตอร์ก็สามารถนำหลักเศรษฐกิจพอเพียงเข้ามาประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ได้อย่างมากเช่น ด้านการจัดการภาครัฐ ในส่วนงานทะเบียนราษฎร์ คือ การแจ้งเกิด ตาย ย้ายที่อยู่ การทำบัตรประจำตัวประชาชน ด้านธุรกิจทั่วไป ในส่วนงานการทำบัญชี รายการซื้อขาย งานเรียบเรียงเอกสาร ด้านโทรคมนาคมในส่วนงานการสำรองที่นั่งผู้โดยสารของสายการบินซึ่งเป็นการลดปริมาณของเอกสาร ด้านการศึกษาซึ่งนำคอมพิวเตอร์มาเป็นสื่อช่วยในการเรียนการสอน เช่น การเรียนผ่านระบบออนไลน์ให้กับผู้เรียนที่อยู่ห่างไกล ด้านวิทยาศาสตร์และการแพทย์ ในส่วนงานการจัดเก็บข้อมูลประวัติการรักษาของคนไข้ การวิจัย คำนวณและการจำลองแบบ คอมพิวเตอร์สามารถเข้ามาช่วยจัดการการทำงานต่างๆ ได้เป็นอย่างดีลดทั้งภาระงานและประหยัดเวลาในการทำงานด้านต่างๆ
ทั้งนี้ ผู้ใช้งานต้องศึกษาหลักการใช้คอมพิวเตอร์อย่างละเอียด ต้องมีความรอบรู้ในงานที่จะทำ คือ รู้ถึงความต้องการและความจำเป็นที่จะใช้งาน ไม่วิ่งตามเทคโนโลยีจนเกินไป ในการเลือกซื้อคอมพิวเตอร์ไม่จำเป็นต้องซื้อที่เพิ่งวางจำหน่ายและมีราคาแพงมาก ไม่ควรมองที่รูปลักษณ์ภายนอกที่ทันสมัยมากจนเกินไปเพราะจะทำให้เสียค่าใช้จ่ายมากขึ้นกว่าที่จำเป็น ต้องศึกษาข้อดีข้อด้อยของเครื่องแบบต่างๆ แล้วนำมาเปรียบเทียบกันก่อนที่จะตัดสินใจ และไม่ควรใช้คอมพิวเตอร์ไปละเมิดสิทธิของบุคคลอื่น ควรใช้คอมพิวเตอร์เพื่อก่อให้เกิดความคุ้มค่าต่อตนเองและสังคม
ทั้งนี้ ผู้ใช้งานต้องศึกษาหลักการใช้คอมพิวเตอร์อย่างละเอียด ต้องมีความรอบรู้ในงานที่จะทำ คือ รู้ถึงความต้องการและความจำเป็นที่จะใช้งาน ไม่วิ่งตามเทคโนโลยีจนเกินไป ในการเลือกซื้อคอมพิวเตอร์ไม่จำเป็นต้องซื้อที่เพิ่งวางจำหน่ายและมีราคาแพงมาก ไม่ควรมองที่รูปลักษณ์ภายนอกที่ทันสมัยมากจนเกินไปเพราะจะทำให้เสียค่าใช้จ่ายมากขึ้นกว่าที่จำเป็น ต้องศึกษาข้อดีข้อด้อยของเครื่องแบบต่างๆ แล้วนำมาเปรียบเทียบกันก่อนที่จะตัดสินใจ และไม่ควรใช้คอมพิวเตอร์ไปละเมิดสิทธิของบุคคลอื่น ควรใช้คอมพิวเตอร์เพื่อก่อให้เกิดความคุ้มค่าต่อตนเองและสังคม
ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงกับเครือข่ายคอมพิวเตอร์ (INTERNET)
สถานการณ์โลกในปัจจุบันมีความเจริญก้าวหน้าทางวิทยาการและเทคโนโลยีอย่างรวดเร็วทําให้ระบบสังคมโลกเกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นในทุกส่วนของสังคมโลก ส่งผลให้ประชากรโลกเกิดการตื่นตัวและปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตจากสังคมชนบทมาเป็นสังคมเมือง อันนําไปสู่วิวัฒนาการของโลกทั้งในด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ฯลฯ เชื่อมโยงถึงกันอย่างเป็นระบบและเป็นสากล กระทั่งกล่าวกันว่าโลกปัจจุบันเป็นโลกไร้พรมแดนหรือเป็นยุคโลกาภิวัฒน์ ซึ่งหากพิจารณาจากเศรษฐกิจพอเพียงตามแนวพระราชดํารัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเป็นปรัชญาที่ชี้แนะแนวทางการดําเนินชีวิต เน้นย้ำแนวทางการแก้ไขเพื่อให้รอดพ้น และสามารถดํารงอยู่อย่างมั่นคงและยั่งยืน ภายใต้กระแสโลกาภิวัตน์และความเปลี่ยนแปลงต่างๆ เพื่อการดํารงอยู่และปฏิบัติตนของประชาชนในทุกระดับตั้งแต่ระดับครอบครัว ระดับชุมชนจนถึงระดับรัฐ ตลอดจนการพัฒนาและบริหารประเทศให้ดําเนินไปในทางสายกลาง
สำหรับเครือข่ายคอมพิวเตอร์ หรือที่เรียกว่า อินเตอร์เน็ต (INTERNET) ถือว่าเป็นเครือข่ายที่มีการเชื่อมโยงกันอย่างเสรี ไม่มีการปิดกั้น ทําให้มีการแพร่กระจายข้อมูลข่าวสารกันอย่างมากมายและเข้าถึงข้อมูลได้อย่างรวดเร็ว มีการแลกเปลี่ยนสาระ ความรู้ผ่านระบบกระดานข่าวและกลุ่มสนทนา จนบางครั้งอาจกล่าวได้ว่า อินเตอร์เน็ต เป็นสื่อในการสนับสนุนและส่งเสริมในการดำเนินชีวิตในปัจจุบัน ซึ่งปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงสามารถนำมาประยุกต์ใช้กับเทคโนโลยีทางด้านอินเตอร์เน็ตได้เป็นอย่างดี โดยปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ที่มุ่งเน้นแนวทางการดำเนินทางสายกลางจะมีส่วนส่งเสริมการใช้อินเตอร์เน็ตอย่างเหมาะสมได้ดังนี้คือ
ความพอประมาณ ต้องคำนึงถึงความเหมาะสมในการใช้อินเตอร์เน็ตโดยพิจารณาจากช่วงเวลา ความสอดคล้องกับความต้องการ สถานการณ์หรือโอกาสที่จะเลือกใช้ โดยใช้ในช่วงเวลาที่เหมาะสมในปริมาณที่ไม่มากหรือน้อยเกินไปและเกิดประโยชน์สูงสุด เช่นใช้เพื่อการทำงาน ค้นคว้าข้อมูลข่าวสารต่างๆ สำหรับเพิ่มพูนความรู้ แต่ทั้งนี้ต้องไม่เกินความจำเป็นจนทำให้เกิดผลกระทบกับหน้าที่ความรับผิดชอบในด้านอื่นๆของตนเอง
ความมีเหตุผล จะต้องมีกระบวนการตัดสินใจเกี่ยวกับระดับความพอเพียงในการใช้อินเตอร์เน็ต และคำนึงถึงเหตุผลในการเลือกใช้หรือการเข้าถึงข้อมูล เช่น ใช้เพื่อการติดต่อธุรกิจการค้าที่มีระยะทางหรือระยะเวลาเป็นตัวกำหนดซึ่งหากเดินทางไปด้วยตนเองอาจไม่คุ้มหรือไม่ทันต่อการดำเนินการและต้องไม่ใช้เพื่อเป็นเครื่องมือหรือช่องทางที่ไม่ถูกไม่ควร ก่อความเดือดร้อนให้กับผู้อื่นหรือสังคมส่วนรวม
การมีภูมิคุ้มกันที่ดีในตัว เป็นการเตรียมตัวให้พร้อมกับการรับผลกระทบและการเปลี่ยนแปลงด้านต่างๆ ที่จะเกิดขึ้นโดยคำนึงถึงความเป็นไปได้ของสถานการณ์ต่างๆ เช่น การเชื่อมต่อระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์อาจมีปัญหา อุปกรณ์ต่างๆ อาจชำรุดเสียหายจนไม่สามารถใช้งานได้ ตามปกติ เราควรมีการเตรียมตัววางแผนรับมือไว้ให้พร้อม ซึ่งอาจจะเปลี่ยนมาใช้การเดินทางด้วยตัวเอง การใช้โทรศัพท์ การส่งจดหมาย เพื่อเป็นการแก้ปัญหาเฉพาะหน้าโดยไม่ส่งผลกระทบต่อตนเองและส่วนรวม
นอกจากนี้ ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงยังมีเงื่อนไขในด้านความรู้และคุณธรรม ซึ่งการที่เราจะนำเอาเทคโนโลยีเครือข่ายคอมพิวเตอร์ทางด้านอินเตอร์เน็ตมาใช้ต้องประกอบด้วยความรอบคอบระมัดระวัง มุ่งให้ประโยชน์แท้จริงต่อตนเองตลอดจนสังคมส่วนรวมและเป็นไปอย่างสร้างสรรค์และพอเหมาะต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน
สำหรับเครือข่ายคอมพิวเตอร์ หรือที่เรียกว่า อินเตอร์เน็ต (INTERNET) ถือว่าเป็นเครือข่ายที่มีการเชื่อมโยงกันอย่างเสรี ไม่มีการปิดกั้น ทําให้มีการแพร่กระจายข้อมูลข่าวสารกันอย่างมากมายและเข้าถึงข้อมูลได้อย่างรวดเร็ว มีการแลกเปลี่ยนสาระ ความรู้ผ่านระบบกระดานข่าวและกลุ่มสนทนา จนบางครั้งอาจกล่าวได้ว่า อินเตอร์เน็ต เป็นสื่อในการสนับสนุนและส่งเสริมในการดำเนินชีวิตในปัจจุบัน ซึ่งปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงสามารถนำมาประยุกต์ใช้กับเทคโนโลยีทางด้านอินเตอร์เน็ตได้เป็นอย่างดี โดยปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ที่มุ่งเน้นแนวทางการดำเนินทางสายกลางจะมีส่วนส่งเสริมการใช้อินเตอร์เน็ตอย่างเหมาะสมได้ดังนี้คือ
ความพอประมาณ ต้องคำนึงถึงความเหมาะสมในการใช้อินเตอร์เน็ตโดยพิจารณาจากช่วงเวลา ความสอดคล้องกับความต้องการ สถานการณ์หรือโอกาสที่จะเลือกใช้ โดยใช้ในช่วงเวลาที่เหมาะสมในปริมาณที่ไม่มากหรือน้อยเกินไปและเกิดประโยชน์สูงสุด เช่นใช้เพื่อการทำงาน ค้นคว้าข้อมูลข่าวสารต่างๆ สำหรับเพิ่มพูนความรู้ แต่ทั้งนี้ต้องไม่เกินความจำเป็นจนทำให้เกิดผลกระทบกับหน้าที่ความรับผิดชอบในด้านอื่นๆของตนเอง
ความมีเหตุผล จะต้องมีกระบวนการตัดสินใจเกี่ยวกับระดับความพอเพียงในการใช้อินเตอร์เน็ต และคำนึงถึงเหตุผลในการเลือกใช้หรือการเข้าถึงข้อมูล เช่น ใช้เพื่อการติดต่อธุรกิจการค้าที่มีระยะทางหรือระยะเวลาเป็นตัวกำหนดซึ่งหากเดินทางไปด้วยตนเองอาจไม่คุ้มหรือไม่ทันต่อการดำเนินการและต้องไม่ใช้เพื่อเป็นเครื่องมือหรือช่องทางที่ไม่ถูกไม่ควร ก่อความเดือดร้อนให้กับผู้อื่นหรือสังคมส่วนรวม
การมีภูมิคุ้มกันที่ดีในตัว เป็นการเตรียมตัวให้พร้อมกับการรับผลกระทบและการเปลี่ยนแปลงด้านต่างๆ ที่จะเกิดขึ้นโดยคำนึงถึงความเป็นไปได้ของสถานการณ์ต่างๆ เช่น การเชื่อมต่อระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์อาจมีปัญหา อุปกรณ์ต่างๆ อาจชำรุดเสียหายจนไม่สามารถใช้งานได้ ตามปกติ เราควรมีการเตรียมตัววางแผนรับมือไว้ให้พร้อม ซึ่งอาจจะเปลี่ยนมาใช้การเดินทางด้วยตัวเอง การใช้โทรศัพท์ การส่งจดหมาย เพื่อเป็นการแก้ปัญหาเฉพาะหน้าโดยไม่ส่งผลกระทบต่อตนเองและส่วนรวม
นอกจากนี้ ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงยังมีเงื่อนไขในด้านความรู้และคุณธรรม ซึ่งการที่เราจะนำเอาเทคโนโลยีเครือข่ายคอมพิวเตอร์ทางด้านอินเตอร์เน็ตมาใช้ต้องประกอบด้วยความรอบคอบระมัดระวัง มุ่งให้ประโยชน์แท้จริงต่อตนเองตลอดจนสังคมส่วนรวมและเป็นไปอย่างสร้างสรรค์และพอเหมาะต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน
